Podsumowanie II edycji | Forum Polityki Senioralnej

Forum Polityki Senioralnej odbyło się jako konferencja towarzysząca Local Trends - Europejskiemu Forum Samorządowemu. Program Forum skupiał się na czterech kluczowych ścieżkach tematycznych: deinstytucjonalizacji usług społecznych, technologii i innowacjach wspierających jakość życia seniorów, dobrostanie opiekunów osób starszych oraz rynku pracy dla seniorów.

W tym roku, warstwa merytoryczna Forum została wzbogacona o Międzysektorową Scenę Dobrych Praktyk. Pojawiły się na niej inspirujące przykłady z Polski i zagranicy – w tym rozwiązania z Czech i Danii, a także prezentacje działań Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Poznaniu i Urzędu Miasta Poznania. Nie zabrakło strefy networkingu oraz prezentacji ciekawych innowacji społecznych.

Każdy z tych obszarów stał się przestrzenią do pogłębionych debat, wymiany doświadczeń, inspiracji i rozmów o kierunkach rozwoju polityki senioralnej w kontekście lokalnym. Wśród prelegentów znaleźli się m.in.: Katarzyna Kretkowska – Członkini Zarządu Województwa Wielkopolskiego, Jędrzej Solarski – Wiceprezydent Miasta Poznania, dr hab. Beata Bugajska, prof. US - Dyrektor Wydziału Spraw Społecznych Urzędu Miasta Szczecin, pełnomocniczka Prezydenta Miasta Szczecin ds. równości,  Barbara Boryczka - Prezes Zarządu Stowarzyszenia Mali Bracia Ubogich, dr hab. Katarzyna Wieczorowska-Tobis, prof. UM - Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, przewodnicząca Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego, Elżbieta Kois-Żurek - Dyrektorka Domu Pomocy Społecznej w Krakowie, dr hab. Sławomir Tobis z Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, dr Daniel Wójcik z Wrocławskiego Centrum Alzheimerowskiego, Członek Zarządu Dolnośląskiej Fundacji Alzheimerowskiej, dr Kinga Podraza Myszkowska oraz Celina Maciejewska, Rzecznik ds. Seniora, Urzędu Miasta Łodzi.

Wnioski z dyskusji podczas II Forum Polityki Senioralnej

Podsumowanie panelu o deintytucjonalizacji
Podczas panelu poświęconego deinstytucjonalizacji w kontekście osób starszych dyskutowano o zmianach, jakie powinny zajść w systemie opieki społecznej – od pomocy instytucjonalnej do działań opartych na społeczności lokalnej. Eksperci zgodzili się, że proces ten nie oznacza likwidacji instytucji, bo te są i będą potrzebne, ale konieczne są również bardziej elastyczne formy wsparcia, pozwalające seniorom jak najdłużej pozostać w znanym sobie środowisku.

Przedstawiono europejskie i krajowe ujęcie deinstytucjonalizacji, zwracając uwagę na konieczność tworzenia realnych, lokalnych rozwiązań – od usług opiekuńczych po działania aktywizujące społecznie. Podkreślono, że proces DI wymaga kompleksowego podejścia – zarówno systemowego, jak i organizacyjnego – deinstytucjonalizacja powinna opierać się na współpracy różnych sektorów oraz elastycznych modelach świadczenia usług.

Technologie, o czym była mowa na drugim z paneli, mogą znacząco podnieść jakość życia seniorek i seniorów, jednak potrzeba nam spójnej strategii ich wprowadzania. Mówimy bowiem o wielu różnych technologiach – od robotów oraz urządzeń towarzyszących i pomagających w opiece (np. przenoszących z łóżka na wózek) po wykorzystanie sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego w analizowaniu rozmaitych parametrów życiowych i zachowań osób chorych i starszych, tak by szybko wykryć niepokojące wskaźniki.

Przynosi to jednak wiele pytań o to, kto przetwarza nasze dane (też wrażliwe), w jaki sposób je wykorzystuje, a także jakie są społeczne aspekty stechnicyzowanej opieki, przede wszystkim czy nie pogłębi ona samotności osób starszych.

Ciekawym projektem jest Senior HelpLine, specjalna infolinia dla seniorek i seniorów firmy przedstawiony podczas panelu przez firmę INEA. Tu rozmowy trwają znacznie dłużej niż kilka niezbędnych minut i dotyczą spraw niekoniecznie związanych z działaniem firmy bądź usługi. Jak pokazuje doświadczenie, osoby starsze korzystające z infolinii mają ulubionych konsultantów i konsultantki i bardzo sobie tę infolinię chwalą, a sama linia staje się dla nich okazją do realizacji ich potrzeb społecznych, co pozytywnie buduje też wizerunek firmy INEA.

Podsumowanie panelu o dobrostanie opiekunów osób starszych
Uczestnicy panelu poświęconego dobrostanowi zgodzili się, że edukacja i dobre przygotowanie opiekunów oraz osób wspierających seniorów mają kluczowe znaczenie w ich późniejszej pracy. Jednym z narzędzi przeciwdziałających wypaleniu stosowanym w placówkach opieki nad seniorami są superwizje, czyli rozmowy opiekuna z psychologiem, które pozwalają na pełniejszą diagnozę emocji, zrozumienie własnych działań, identyfikację trudności. Zdrowa asertywność, przekonanie, że jest się „odpowiednim i wystarczającym” na swoim poziomie, a jednocześnie budowanie poczucia bezpieczeństwa pacjentów oraz ich najbliższych, okazywanie im empatii i zainteresowania, to niezbędne działania, jakie na co dzień należy praktykować. Eksperci również zwrócili uwagę, że nie do przecenienia jest wyposażenie placówek w sprzęt do rehabilitacji i pielęgnacji, który zmniejsza obciążenie fizyczne opiekunów seniorów. Kluczowe jest budowanie etosu pracy opiekunów, jej wartości społecznej, ale nie mniej ważna jest kwestia właściwego poziomu wynagrodzeń pracowników jednostek wyspecjalizowanych w opiece senioralnej.  

Wspólnym wnioskiem w dyskusji o dobrostanie seniorów okazały się relacje – na różnych poziomach, zarówno w działaniach instytucjonalnych, jak i środowiskowych. Podkreślono również znaczenie wolontariatu w przeciwdziałaniu samotności osób starszych.

Podsumowanie panelu o rynku pracy dla seniorów
Kreowanie rynku pracy dla seniorów, co było tematem przewodnim ostatniej z debat, może przynieść korzyści w różnych obszarach. W przypadku seniorów długa aktywność zawodowa przekłada się nie tylko na finanse osobiste, ale przede wszystkim wspomaga ich aktywność społeczną, co ma dobry wpływ na utrzymanie dobrej kondycji fizycznej i psychicznej seniorów.

Dla państwa taka sytuacja też niesie szereg zalet – większe wpływy do budżetu z tytułu podatków, ograniczenie wydatków nie tylko na świadczenia zdrowotne, ale także ogólnie rozumianą pomoc instytucjonalną, ponieważ osoba aktywna zawodowo i społecznie jest dłużej samodzielna i wymaga mniejszej opieki.

Jakie mogą być w związku z tym działania samorządów, aby wspomóc kreowanie rynku pracy dla osób w wieku dojrzałym? Przede wszystkim prowadzenie szerokich działań edukacyjnych, które z jednej strony będą u potencjalnych pracodawców budowały wizerunek seniorów jako cennych pracowników. Z drugiej strony te działania powinny być też nakierowane na samych seniorów, aby zachęcić ich do aktywności zawodowej mimo osiągnięcia wieku emerytalnego oraz do utrzymania wysokiej aktywności społecznej.

Patroni, organizatorzy, partnerzy

Forum Polityki Senioralnej zostało objęte Patronatem Honorowym: Marzeny Okła-Drewnowicz – Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Marszałka Województwa Wielkopolskiego Pana Marka Woźniaka, Prezydenta Miasta Poznania Pana Jacka Jaśkowiaka, Ambasady Królestwa Danii w Polsce

Wydarzenie zostało zorganizowane przez Fundację In_Spire, która jest fundacją Grupy MTP. Współorganizatorzy wydarzenia to Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu oraz Czuły Poznań (Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Poznania).

Partnerem wspierającym drugą edycję Forum została INEA

Patronat medialny objęły natomiast magazyn „Sukces po Poznańsku”, Radio Poznań, TVP3 Poznań, wyborcza.pl, portal miejski wpoznaniu.pl oraz Gazeta „Senior” i „Głos Seniora”.

Projekt dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus oraz budżetu państwa w ramach programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021–2027.

Wydarzenie odbyło się w ramach Local Trends Kongres - Europejskiego Forum Samorządowego.

 

Projekt dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus oraz budżetu
państwa w ramach programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021-2027.